top of page
Zdjęcie autoraJulia Chodkowska

🛡️Antyoksydanty: Twoja Tarcza Obronna 🛡️

Zaktualizowano: 17 maj


Antyoksydanty 

to tarcza obronna dla Twojego organizmu, chroniąca go przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. 🛡️✨


Wolne rodniki 

to niebezpieczne cząsteczki, które mogą powodować uszkodzenia komórek i przyczyniać się do różnych chorób, w tym nowotworów i starzenia się skóry. Powodem ich szkodliwości jest budowa atomowa. ⚛️


Atom 

składa się z jądra i elektronów, które krążą wokół niego na orbitalach. Cząsteczka z kolei tworzy się poprzez połączenie atomów, z których każdy ma parę elektronów o przeciwnym spinie na swoich orbitalach. 🌀

Wolne rodniki mają niesparowane elektrony na swoich orbitalach, co sprawia, że są bardzo reaktywne. Ich duża reaktywność wynika z chęci połączenia lub oddania elektronu. Mogą one mieć różny ładunek: dodatni, ujemny lub zerowy

[Wallace, 1997]. 🔋🔌


Powstawanie wolnych rodników:


Wolne rodniki powstają, gdy cząsteczki tlenu w organizmach tracą lub zyskują elektrony w nieprawidłowy sposób. Może to się zdarzyć np. podczas procesów metabolicznych lub pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie UV czy zanieczyszczenia środowiska. 🌞🌍


Wolne rodniki powstają np. podczas procesów metabolicznych lub pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie UV czy zanieczyszczenia środowiska.



Gdy cząsteczka tlenu traci lub zyskuje elektron w nieprawidłowy sposób, powstają wolne rodniki, które są bardzo reaktywne i mogą uszkadzać komórki oraz ich składniki, takie jak DNA, białka czy lipidy. 🧬🧪


Skuteczna walka z wolnymi rodnikami dzięki antyoksydantom! 🌟

Skuteczna walka z wolnymi rodnikami dzięki antyoksydantom.


Pamiętaj o antyoksydantach w swojej diecie! 💪🍇🍅


Działanie w organizmie 🧬


Wolne rodniki 

to cząsteczki, które mogą uszkadzać komórki i tkanki, co może być szkodliwe dla organizmu. Jednakże w małych ilościach są one potrzebne do poprawnego funkcjonowania organizmu. Mają wpływ na różne procesy życiowe, takie jak metabolizm, ekspresję genów oraz kontrolę życia komórkowego, w tym procesy starzenia się i śmierci komórek. ⚖️


Rysunek 1. Zależność między ilością RTF a ich oddziaływaniem na organizm [Grajek, 2007]


Choć nie jest jasne, czy wolne rodniki same inicjują te procesy, czy działają jako pośrednicy, to wiadomo, że są niezbędne do wielu procesów w organizmach żywych. Ważne jest utrzymanie równowagi między ilością produkowanych wolnych rodników a zdolnością organizmu do ich neutralizacji, ponieważ w nadmiarze mogą one uszkadzać biomolekuły, co prowadzi do różnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby, stany zapalne, nadciśnienie i starzenie się organizmu. 🏥🔄


Rysunek 2. Niszczenie biomolekuł przez reaktywne formy tlenu [Mitsuyoshi i Takao, 2000]


Peroksydacja lipidów 🧈🔄


Peroksydacja lipidów to proces, kiedy tłuszcze w naszym ciele ulegają zepsuciu przez działanie wolnych rodników. Te tłuszcze są ważne dla organizmu, bo dostarczają energii i pomagają w transporcie witamin. Ale gdy wolne rodniki atakują tłuszcze, mogą one uszkodzić różne części komórek, co może prowadzić do problemów zdrowotnych, na przykład miażdżycy. 🥓⚠️


To, co zaczyna ten proces, to specjalne cząsteczki, które atakują tłuszcze i powodują powstawanie szkodliwych substancji. Może to prowadzić do lawiny nowych uszkodzeń w komórkach. Ale istnieją też substancje, takie jak witamina E i koenzym Q10, które mogą zatrzymać ten proces, neutralizując szkodliwe cząsteczki. 🌟🍊



Witamina E i koenzym Q10 mogą zatrzymać proces utleniania tłuszczów neutralizując szkodliwe cząsteczki.


To istotny proces również w żywności. Sterole i witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są podatne na utlenianie, co prowadzi do powstawania wielu toksycznych substancji chemicznych. To z kolei może prowadzić do urazów tkanki i różnych chorób, takich jak miażdżyca, stany zapalne czy starzenie się organizmu [Ciborowska i Rudnicka, 2007]. 🍲⚗️


Utlenianie aminokwasów i białek 💪⚛️


Białka to cząsteczki zbudowane z łańcuchów aminokwasów, które są jak klocki zbudowane w długie łańcuchy. Rodzaj aminokwasów w białku jest określany przez geny kodujące to białko. Białka różnią się między sobą ze względu na to, jak bardzo są wrażliwe na uszkodzenia oksydacyjne. Kiedy białka ulegają takiemu uszkodzeniu, mogą one zmienić swoją strukturę chemiczną i być trudniejsze do usunięcia z ciała. To może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak wspomniane powyżej. 🔗🧩


Wolne rodniki oraz inne szkodliwe substancje, takie jak tlen singletowy i nadtlenek wodoru, są głównie odpowiedzialne za powstawanie uszkodzeń w białkach i aminokwasach. Niektóre aminokwasy, takie jak tryptofan, tyrozyna, histydyna i cysteina, są szczególnie podatne na takie uszkodzenia. 🧪💥


Wraz z wiekiem poziom zepsutych białek w organizmie wzrasta, ponieważ nasz organizm staje się mniej efektywny w usuwaniu ich. Te zmiany w strukturze białek i aminokwasów mogą wpłynąć na pracę komórek, a także na funkcjonowanie enzymów i inne ważne procesy w organizmie. ⏳🔄


Rozważając rolę antyoksydantów i konsekwencje działania wolnych rodników, warto zrozumieć, jak niezwykle istotne jest utrzymanie równowagi w organizmie. Wprowadzenie antyoksydantów do codziennej diety może być kluczem do ochrony przed szkodliwymi skutkami wolnych rodników i wspierania zdrowego, długotrwałego funkcjonowania organizmu. Pamiętaj więc o zdrowej diecie bogatej w antyoksydanty i staraj się ograniczać czynniki zewnętrzne, które mogą prowadzić do nadmiernego powstawania wolnych rodników. W ten sposób, dbając o swoje ciało na poziomie komórkowym, możemy wspierać nasze zdrowie i dobre samopoczucie na co dzień. 💪🥦🍇


Julia Chodkowska 

Centrum Dietetyczne mgr inż. Aleksandra Grudniewska


Dołącz do naszej społeczności zdrowego stylu życia! 🌟

📞 +48 883 131 245










Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


Post: Blog2_Post
bottom of page